eetbare planten

Lijsterbes

(Sorbus aucuparia)
lijsterbes-bloem

De rijpe bessen zijn eetbaar

Lijsterbes behoort tot de rozenfamilie en kom je in het hele land tegen als boom of grote struik.

In mei en juni bloeien er groepjes met witte bloemen aan de lijsterbes, gevolgd door oranjerode bessen in het najaar. Alleen de rijpe bessen zijn eetbaar, alle groene delen bevatten parasorbinezuur en zijn licht giftig.

De bessen worden gegeten door diverse vogelsoorten, waaronder natuurlijk de lijster. Maar ook de vos lust ze graag. Reden om laag bij de grond hangende bessen beter niet te plukken, want vossen kunnen ziektes overbrengen.

lijsterbes-in-de-herfst
Lijsterbessen

Sorbinezuur

Er is lang gedacht dat de bessen giftig zouden zijn, maar de rijpe bessen zijn gewoon eetbaar! Onrijpe bittere bessen eet je beter niet, want die bevatten - net als de groene delen - sorbinezuur en dat is inderdaad licht giftig. Mocht je desondanks toch een beetje angstig zijn om lijsterbessen tot je te nemen, kook ze dan tot gelei of jam. Bij verhitting namelijk, wordt sorbinezuur onschadelijk gemaakt. De bessen zijn overigens rijk aan vitamine C.

De pluk

De bessen pluk je als ze goed rijp zijn, maar doe dat wel op het juiste moment, anders zijn de vogels je voor. Het zal je normaal gesproken niet lukken om een hele boom kaal te plukken en dat is maar goed ook. Zo blijft er nog genoeg over voor de lijsters en merels, die er ook gek op zijn.

Het is altijd mooi als je kunt plukken wanneer de eerste nachtvorst 'er overheen' is geweest. Dat zorgt ervoor dat de aroma's straks gemakkelijk vrijkomen als je ze gaat verwerken. Maar de natuur kun je niet sturen en dus kun je ook na elke pluk, de rijpe bessen in de diepvriezer opslaan, totdat je genoeg hebt om er iets lekkers van te maken.

lijsterbes-in-bloei
Lijsterbes in bloei

Wat kun je er mee

Bessen:
Het sap van de bessen werkt conserverend. Om die reden werd dit vroeger wel door appelsap en appelcider gemengd, dat daar ook nog eens kruidiger door smaakte.

Je kunt van de bessen ook stroop, gelei, moes en jam of zelfs zoet-zuur maken. Maar ook een heerlijke likeur of lekkere lijsterbessenwijn.

In Duitsland worden de bessen wel op jenever gezet. In Rusland maken ze er likeur van en distilleren ze overigens ook een heerlijke goudkleurige wodka, die gestookt is van de bast van lijsterbessen. Maar wij houden ons bij de bessen.

lijsterbessenjam
lijsterbessenjam
Resumé
    pluk van de bessen
  • Najaar, liefst na een nachtvorst. Mooi als je een diepvriezer hebt, dan hoef je de nachtvorst niet af te wachten.
    giftig?
  • Rijpe bessen niet, alle groene delen wel
    toepassing
  • stroop, gelei, moes, jam, zoet-zuur, surrogaat koffie, vruchtenwijn, vodka, likeur

Lijsterbessengelei

Je kunt simpel jam maken van lijsterbessen met alleen de bessen en geleisuiker. Sommigen vinden dit heel erg lekker, anderen die meer zoet gewend zijn niet! In dat laatste geval kun je de bessen ook combineren met ander fruit.
Probeer in ieder geval eens onderstaand recept.
    Dit heb je nodig:
  • 1 kg rijpe lijsterbessen
  • 2 dl water
  • 1 kg suiker(stroop)
  • 2 citroenen
  • 05 tl gemberpoeder

De lijsterbessen in het water opkoken. Daarna de massa door een passeerzeef in een schone pan doen, samen met de suiker(stroop), het citroensap en de gember. Vervolgens koken tot er een gelei ontstaat. De lijsterbessengelei in schone glazen jampotten doen, goed afsluiten en op zijn kop af laten koelen.

Bekijk ook andere recepten op:
[Brood, banket, frituur, jam & confiture]
BOEKEN & GADGETS

Lijsterbessenlikeur

Het recept voor deze lijsterbessenlikeur is vrij simpel maar daar smaakt hij niet minder lekker om.
    Dit heb je nodig:
  • 1 kg rijpe lijsterbessen
  • 300 gram suiker
  • 1 liter wodka van 40%
  • 5 kruidnagels
  • 1 kaneelstokje
    Zo maak je het:
  1. Gebruik lijsterbessen die je eerst in de diepvriezer hebt bewaard.
  2. Laat ontdooien en breng ze met kruidnagels, kaneelstokje en weinig water aan de kook. Laat 5 minuten doorkoken.
  3. Dan zeef je de bessen eruit en doe je ze in een schone glazen pot, samen met de suiker, de alcohol, de kruidnagels en het kaneelstokje.
  4. Laat de likeur twee maanden rijpen.
  5. Dan kun je hem in een mooie fles bottelen, samen met enkele lijsterbessen als decoratie.
lijsterbessen-likeur
Lijsterbessenlikeur uit Rusland 20%

'Enjoy Life'
[Terug naar Eetbare wilde planten]


 
Op deze website zijn delen van de boeken: Mengen en Roeren uit de jaren 30 opgenomen met een schat aan informatie.
Wij onthouden ons van iedere verantwoordelijkheid, met betrekking tot fouten in de informatie, eventuele schadelijkheid van vermelde
stoffen en eventuele schadelijke gevolgen van het werken met chemische stoffen of van het opvolgen van recepten op deze website.
Wees voorzichtig met chemische stoffen. Lees!
copyright © 2024 -
vindikhier.nl - all rights reserved