Wanneer we lijnolie en kalkwater in een fles door elkaar schudden, vormt zich een gele melkachtige ondoorschijnende vloeistof; deze vloeistof is een emulsie.
Dit verschijnsel kunnen we dikwijls waarnemen wanneer olie met bepaalde oplossingen geschud wordt. Schudden we olie met gewoon water, dan vormt zich geen emulsie. Voor het vormen van een emulsie is een derde stof nodig; deze stof noemen we een emulgator. Als emulgator kan in veel gevallen zeep dienen, evenals bepaalde organische stoffen met een zeer gecompliceerde samenstelling.
We kunnen bijvoorbeeld olie zonder meer met een lijmoplossing tot een emulsie schudden of kloppen. Ook eidooier bevat dergelijke stoffen; we kunnen, zoals in mayonaise practisch toegepast wordt, met een eidooier vrij grote hoeveelheden olie tot een emulsie kloppen.
Een emulsie is dus een mengsel van olie en een waterige oplossing, waar de olie zo fijn in het water verdeeld is, dat de kleine oliedruppeltjes blijven zweven. Omgekeerd is het ook mogelijk water in olie zo fijn te verdeelen, dat een stabiele emulsie gevormd wordt; deze omgekeerde emulsie wordt in bepaalde cosmetische preparaten toegepast. De stabiliteit van een emulsie hangt dikwijls van kleine verontreinigingen af en hoewel het wetenschappelijk onderzoek hier wel reeds veel licht heeft gebracht, staat men in de praktijk toch van tijd tot tijd voor onverklaarbare raadsels. In de laatste jaren heeft men evenwel emulgatoren, dus stoffen, die het vormen van een emulsie mogelijk maken, in de handel gebracht, die zodanig stabiele en ongevoelige emulsies mogelijk maken, dat de fabricage hiervan veel eenvoudiger geworden is. Practische ervaring is echter in het algemeen toch noodzakelijk. De beginneling kan deze door proeven met kleine hoeveelheden betrekkelijk goedkoop verkrijgen.
Een emulsie mag niet tot temperaturen boven het kookpunt verhit worden, daar dan het water verkookt en de emulsie onbestendig wordt. Ook afkoelen onder het vriespunt veroorzaakt het uiteenvallen van een emulsie ten gevolge van het uitvriezen van het water. Wanneer men dus stoffen tot een emulsie wil maken, die een smeltpunt hebben dat hoger ligt dan 100°C, moet men de stof eerst met een oplosmiddel of een andere stof samenbrengen, waardoor het smeltpunt onder 100°C komt te liggen. Eerst dan kan men de stof met het water en de emulgator samenvoegen.
Emulsies worden in een ontzaglijk groot aantal industrieën toegepast en ook in het huishouden is het aantal toepassingen niet te tellen, al zijn we er ons vaak niet van bewust. Wanneer de huisvrouw boter in de groente doet, ontstaat een emulsie; melk is een emulsie, eveneens mayonaise en vele andere voedingsmiddelen. De meeste schoonheidspreparaten zijn emulsies, evenals poetspreparaten, insectenbestrijdingsmiddelen, smeermiddelen, enz.
Vooral bij de emulsies zijn de juiste verhoudingen sterk afhankelijk van de soort van de gebruikte materialen. De aangegeven recepten werden met stoffen, die in bepaalde fabrieken gemaakt werden, uitgewerkt. Kleine afwijkingen zijn dikwijls noodzakelijk om een absoluut bruikbaar resultaat te verkrijgen. Deze afwijkingen moeten door proeven in het klein vastgesteld worden.
'Enjoy Life' |
|