Wanneer we nu onder scheikunde niet alleen de kunst van het scheiden, doch ook die van het samenvoegen (synthese) beschouwen is de cosmetische scheikunde stellig de oudste wetenschap.
Terwijl de synthese dus reeds zeer oud is, vinden we over het analyseren van reukstoffen pas bij de Arabische onderzoekers de eerste sporen, namelijk het uitvinden van alcohol.
In de alleroudste tijden werden de schoonheidsmiddelen en medicamenten, die niet streng van elkaar gescheiden werden door de priesters gemaakt, die tegelijkertijd arts waren. Later vinden we handelaars als fabrikanten der cosmetica. Vooral de Grieken en de Romeinen verzamelden de fijnste producten uit het Oosten met de nog oudere beschaving en verspreidden ze over de gehele toen bekende wereld.
Voorschriften voor cosmetica vinden we bij de oude Egyptenaren in het papyros van Ebers, verder in de Romeinse keizertijd bij de schrijvers Plinius, Ovidius en Marrialus. In deze tijd beschikte men reeds over een vrij groot aantal chemische preparaten, men werkte met kunstmatig vermiljoen, loodmenie, loodwit, natriumbicarbonaat, loodhoudende olie voor het verven van haar en met pomaden uit vetten en oliën, die uittreksels van drogerijen en zuivere etherische oliën bevatten.
Van de eerste eeuwen na Christus is ook op dit gebied niets bekend, pas de Arabische artsen Rhazes, Avicena en Mesue, die in de 9e tot de 11e eeuw leefden, beschrijven weer oude en nieuwe preparaten. Uit deze tijd stamt ook ons woord alcohol, namelijk van Al Kohl welk woord 'het fijnste' betekent.
In de volgende eeuwen vinden we een groter aantal werken, die gewoonlijk op bijna ieder gebied iets brachten en waarin tussen heelkundige wetenschappen, cosmetische voorschriften en kookboekrecepten eigenlijk geen onderscheid gemaakt wordt. Toch vinden we hier vele juiste voorschriften, tenminste wanneer men de opgegeven recepten van de hoogdravende beschrijvingen en de vele nutteloze toevoegingen ontdoet. In het begin van de 19e eeuw vinden we dan enkele boeken met voorschriften, die de overgang vormen tot onze moderne werkelijk wetenschappelijke publicaties.
In het algemeen is het zeer moeilijk een scherpe grens te trekken tussen schoonheidsmiddelen en geneesmiddelen. Men mag nooit vergeten, dat de huid een van onze belangrijkste organen is, welker betekenis voor onze algemene gezondheid gewoonlijk sterk onderschat wordt.
Het is een groot geluk dat de natuur onze huid met zoveel verschillende afweermiddelen bedacht heeft, dat het slechts bij uitzondering gelukt deze krachten te doen uitputten. Wanneer men de huid dan ook zo ver mishandeld heeft, dat ze hierop antwoordt door te staken, dan is een algemeen onwelzijn het gevolg. Het is duidelijk, dat men hier met de gewone middeltjes niets meer goed kan maken en het hoog tijd is naar een huidarts te gaan. Van alle huidmiddelen, die zonder arts gebruikt worden, moet men verlangen, dat ze ten minste onschadelijk zijn. Hiervoor is het noodzakelijk in ieder geval volkomen zuivere stoffen te gebruiken. In het algemeen doet men het best de chemicaliën en stoffen, die men voor het maken van schoonheidsmiddelen gebruikt, zo zuiver te gebruiken, dat men ze desnoods ook zou kunnen eten. Immers de huid neemt een groot aantal stoffen direct op en brengt ze in het bloed, juist zoals onze spijsverteringsorganen dit doen.
Op dezelfde wijze worden de meeste in water oplosbare verbindingen door de huid opgenomen, met uitzondering van de verbindingen, die met het eiwit der huid een onoplosbare stof geven. Hiertoe hoort bijvoorbeeld het looizuur, dat met de levende huid juist als met de dode huid leder vormt. Hiervan maakt men bijvoorbeeld bij het behandelen van brandwonden gebruik. Bij een huid verbranding is een deel van het huideiwit door de hoge temperatuur gedood en net als alle dode organische stof gaan deze huidbestanddelen bederven. Hierbij ontstaan giftige verbindingen, die dan door de gezonde huid naar binnen getransporteerd worden. Wanneer men er nu met behulp van een looizuuroplossing voor zorgt, dat er tussen dode en gezonde huid een ondoorlaatbare laag ontstaat, dan wordt het gif naar buiten afgestoten, het lichaam blijft gezond en de wond geneest veel vlugger.
Ook vetten worden zeer gemakkelijk opgenomen, vooral wanneer ze in water fijn verdeeld, dus geëmulgeerd zijn. Om deze reden maakt men bijna alle huidcrêmes in de vorm van een emulsie. Echter alleen echte vetten worden opgenomen, vaseline en paraffine-olie als vreemde koolwaterstoffen worden door de huid afgestoten. Een zalf met veel vaseline kan dus alleen dienen om de huid tegen uitwendige invloeden te beschermen en moet later weer afgewassen worden.
Daar de huid van ieder mens anders is, bestaat de kunst van het verzorgen van de huid in het vinden van een schoonheidsmiddel, dat zo goed mogelijk aan de eigen huid aangepast is. Het is duidelijk, dat de fabrikant van schoonheidsmiddelen dus naar preparaten moet zoeken, die zo veel mogelijk verschillenden mensch voldoet, en dit is dikwijls zeer moeilijk. Hierbij komt nog het feit, dat sommige mensen voor zeer kleine hoeveelheden van bepaalde stoffen buitengewoon gevoelig zijn. Men noemt het verschijnsel idiosyncrasie en het gevolg is dat preparaten, die door duizenden mensen graag gebruikt worden bij een enkeling zeer gevaarlijke huidziekten teweeg kunnen brengen.
De mens was tot voor korte tijd voor het behandelen van ziekten en de onaangename gevolgen van ziekten geheel op de stoffen aangewezen, die de natuur hem bood. Geleid door een absoluut zeker instinct is de mens er in geslaagd voor een groot aantal ziekten planten en kruiden te vinden, die gunstig op het verloop van de ziekte inwerken en het natuurlijke weerstandsvermogen van het lichaam verhogen. De pharmaceutische industrie moest zich na het ontstaan eerst langen tijd beperken tot het vervaardigen van uittreksels en mengsels van geneeskrachtige kruiden. Eerst in den laatste tijd is men er in geslaagd door synthese, dus door opbouw uit kunstmatig vervaardigde stoffen, geneesmiddelen met buitengewone eigenschappen te maken. Men behoeft slechts aan de preparaten te denken, die tegen allerlei besmettelijke ziekten en vooral tegen tropische ziekten gebruikt worden en die het in vele gevallen eerst mogelijk maakten, bepaalde gebieden in de tropen te bewonen.
Hiernaast mag men niet vergeten, dat ook menig bijna vergeten volksmiddel bij bepaalde ziekten zeer gunstig werkt. In het algemeen is het noodzakelijk deze eenvoudige middelen onmiddellijk na het eerste optreden van onaangename verschijnselen toe te passen. Veel geneeskrachtige kruiden dienen ook alleen als voorbehoedmiddel gebruikt te worden.
Vooral in likeur vinden we dikwijls extracten van uitgesproken geneeskrachtige kruiden, die bij storingen in de spijsvertering een gunstige invloed hebben.
Hiernaast vinden we onder de planten een groot aantal, die zonder eigenlijk geneeskrachtig te zijn, toch een goede invloed op de algemene gezondheidstoestand hebben. Het grote voordeel van deze planten en kruiden is, dat ze niet schadelijk kunnen werken, tenminste wanneer ze niet in onmogelijk grote hoeveelheden genoten worden. Tenslotte kan ook het beste eten in te grote hoeveelheden schadelijk zijn. Vooral het verse uitgeperste sap van deze planten, waaronder ook enige van onze bekende groenten vallen, kan vaak zeer goed werken, daar een tekort aan bepaalde zouten en vitaminen hierdoor gemakkelijk en zonder belasting van de spijsverteringsorganen aangevuld kan worden.
Natriumperboraat | 17 | dl | |
Boorzuur | 7 | dl | |
Borax | 5 | dl | |
Natriumbicarbonaat | 25 | dl | |
De voeten dagelijks baden, aan het water iets van dit poeder toevoegen, na het bad krachtig afwrijven. |
Gemalen aluin | 10 | dl | |
Borax | 14 | dl | |
Tannine | 12 | dl | |
Zinksulfaat | 20 | dl | |
Rozemarijnolie | 1 | dl | |
Synth.Neroli-olie | 0 | ,3 | dl |
Boorzuur | 10 | dl | |
Tannine | 5 | dl | |
Magnesiumcarbonaat | 10 | dl | |
Paraformaldehyde | 5 | dl | |
Talcum | 50 | dl | |
Titaandioxyde (titaanwit) | 20 | dl |
Oliezuur, techn. | 250 | dl | |
Vaseline-olie | 250 | dl | |
Triethanolamine | 25 | dl | |
Salicylzuur | 120 | dl | |
Alcohol | 65 | dl |
Salicylzuur | 15 | dl | |
Melkzuur | 15 | dl | |
Collodiumoplossing in | |||
alcohol en ether | 70 | dl |
Lamepon 4 B | 80 | dl | |
20-pcts zewa-oplossing | 20 | dl |
Voor het zacht maken van de nagelhuid: | |||
Glycerine | 5 | dl | |
Kaliumhydroxyde | 2 | dl | |
Triethanolamine | 10 | dl | |
Alcohol | 15 | dl | |
Water | 68 | dl |
Toneelblanketsel kan zonder schade voor de huid met de volgende zalf verwijderd worden: | |||
Myristine-alcohol | 70 | dl | |
Oleïne alcohol | 30 | dl | |
of: | |||
Myristine-alcohol | 68 | dl | |
Oleïne alcohol | 30 | dl | |
Dodecyl-zwavelzuur | |||
natrium | 2 | dl |
Natriumbicarbonaat | 50 | dl | |
Borax | 10 | dl | |
Keukenzout | 30 | dl | |
Zewapoeder SAP | 10 | dl |
Turksch-roodolie | 45 | dl | |
Oliezuur | 10 | dl | |
Triethanolamine | 5 | dl | |
Verzadigde zewa-oplossing | 15 | dl | |
Parfumolie | 25 | dl |
Alcohol van 96 % | 10 | dl | |
Kamfer | 0 | ,6 | dl |
Borax | 1 | dl | |
Oranjebloesemwater | 1 | dl | |
Zwavelolie | 1 | dl | |
Gedest.water | 86 | ,4 | dl |
of: | |||
Alcohol van 40 % | 95 | dl | |
Zwavelolie | 1 | dl | |
Triethanolamine | 3 | dl | |
Parfum | 1 | dl |
Alcohol | 89 | dl | |
Cholesterine | 0 | ,5 | dl |
Zwavelolie | 1 | ,5 | dl |
Glycerine | 2 | dl | |
Gedest.water | 7 | dl | |
Alcohol | 50 | dl | |
Anthrasol | 1 | ,5 | dl |
Zwavelolie | 1 | dl | |
Salicylzuur | 0 | ,5 | dl |
Gedest.water | 42 | dl |
Fransche brandewijn | 90 dl |
Zwavelolie | 1 dl |
Triethanolamine | 5 dl |
Perubalsum | 4 dl |
Wanneer men nu een huidcrême vervaardigt, die zuur reageert, en de huid na het wassen hiermede inwrijft, behoeft de huid geen nieuw zuur te produceeren en wordt dus niet moe.
Bij de moderne crême's zien we dus een streven, deze uitgesproken zuur te maken en dit is mogelijk, nu men emulgatoren gevonden heeft, die door 0,1 normaal zuur niet gestoord worden.
In de plaats van zeep neemt men nu de sapaminen als emulgator. De sapaminezouten zijn verbindingen van organische of anorganische zuren met oliezuur-diethylamide en soortgelijke verbindingen. Voor een crême combineert men dan nog bij voorkeur met een glycerine-monovetzure ester.
Recept No. 1: | |||
Glycerinemono-stearaat | 18 | dl | |
Bijenwas | 1 | dl | |
Paraffine | 6 | dl | |
Lanoline | 4 | dl | |
Paraffine-olie | 7 | dl | |
Amandelolie | 5 | dl | |
Glycerine | 3 | dl | |
Water | 55 | ,5 | dl |
Diethylamino-ethyloleyl- | |||
amide-fosfaat | 0 | ,5 | dl |
Recept No. 2: | |||
Tegacide (monostearaat | |||
en sapamine) | 10 | dl | |
Vaseline | 20 | dl | |
Paraffine-olie | 10 | dl | |
Water | 60 | dl |
Voorkom ongelukken!
Gevaarlijk vergiftige stoffen worden bij het recept aangegeven. Men mag echter nooit vergeten dat alle chemicaliën relatief gevaarlijk zijn. Na het werken met chemicaliën moet men dus in ieder geval de handen wasschen, gedurende het werk mag men met de handen niet aan de oogen komen. Bij het werken met brandbare vloeistoffen mag volstrekt geen vuur in het vertrek aanwezig zijn.
Aanvulling door vindikhier.nl
Beslist lezen!
Op deze website geven wij de oorspronkelijke tekst weer van het boek 'mengen en roeren, verschenen in 1936. Lees vooral de inleiding met onderwerpen als verwarmen (boven waterbad, ofwel au bain-marie) en andere veiligheidszaken. Gebruik beschermende kleding, handschoenen en veiligheidsbril bij het werken met gevaarlijke stoffen.
Sommige recepten of in recepten vermelde stoffen zijn wellicht in onbruik geraakt, niet meer verkrijgbaar, niet meer toegestaan of zelfs ronduit gevaarlijk.
Denk daarbij aan bijvoorbeeld asbest. Maar ook aan gevaarlijke stoffen als arsenicum en strychnine. Ga dus geen recepten namaken zonder kennis van zaken of met gevaarlijke of verboden stoffen. Met andere woorden:
'Enjoy Life' |
disclaimer | mixandstir.com | w3schools | GFDL | GoodFon.com | pixabay | pexels |pinterest | pxhere.com | unsplash.com copyright © 2013 - vindikhier.nl - all rights reserved under construction |