Plafondventilator wordt windgenerator

Een plafondventilator is gewoonlijk voorzien van een inductiemotor. Als je het motorhuis open maakt, zie je in het midden de stator met een aantal spoelen. Deze ronde platte schijf zit nauwkeurig opgesloten binnen een ronde metalen ring - de rotor - welke vast zit in de behuizing.

Zodra er op de spoelen een wisselspanning wordt gezet, wordt er in de spoelen een wisselend magnetisch veld opgewekt. Dit magnetisch veld wordt overgenomen door de rotor (inductie) en omdat gelijkgerichte magnetische velden elkaar afstoten en verschillend gerichte velden elkaar aantrekken, gaat de rotor - die met de behuizing en dus de ventilatorbladen verbonden is - draaien. Dit is simpel verteld de werking van de synchroonmotor.

Omgekeerd gebeurt er niets als je de ventilator een flinke zwengel geeft in de hoop er stroom mee op te wekken. En dat is logisch ook want er zou in de rotor eerst een magnetisch veld moeten bestaan om daarmee, bij beweging, in de spoelen elektriciteit op te wekken. Omdat er standaard geen magnetisch veld aanwezig is, slopen we de ring er uit en vervangen we hem door een aantal permanente magneten.

Eerst plafondventilator, straks windgenerator

Onze proefopstelling is verre van ideaal, we hebben de magneten tegen de binnenkant van het motorhuis gedrukt en er is teveel ruimte tussen de magneten en de stator. Maar het gaat ons slechts om het principe en ondanks dat weten we er een aantal led-spots op te laten branden als we aan het ding gaan draaien. Bij verkleining van de ruimte zullen de magnetisch velden in de spoelen veel sterker worden en zal de generator goed zijn best kunnen doen. En dat voor een paar centen!

Wees ook voorzichtig met de neodymium magneten. Deze zijn extreem sterk en heeft ons al enkele bloedblaren gekost. Uit de buurt houden van kindervingertjes!

Een neodymium magneet is bros en breekt gemakkelijk, bestel er dus een paar extra. Je koopt ze gemakkelijk online en je vind ze hier!

Als je de generator wil gebruiken in een kleine windmolen en je woont in bebouwd gebied, dan kun je overwegen om een verticale mini windmolen te bouwen. In dat geval fabriceer je als handige knutselaar, een wokkelvormige windvanger, welke je bovenop het generatorhuis schroeft. Zo staat je molen altijd in de wind en heb je minder last van draai- en valwinden.