Natriumhyposulfiet | 10 dl |
Glycerine | 5 dl |
Alcohol | 70 dl |
Water | 75 dl |
Citroenzuur | 2 dl |
Alcohol | 10 dl |
Water | 90 dl |
Methode 3:
Hoeden, die zeer donker geworden zijn, bleekt men met dampen van zwaveldioxyde. Tevoren moet men ze zo goed mogelijk met een verdunde potasoplossing afwassen.
De zwavel brengt men in een vuurvaste pot van steen met gloeiende houtskool tot branden en stulpt hier overheen een hoge blikken trommel. De te bleken hoeden hangt men boven in de trommel, die niet geheel gesloten is, doch zoveel lucht toelaat, dat de zwavel blijft branden. Na eeige uren is het stro geheel wit. De hoeden worden dan met iets gomoplossing behandeld en glad gestreken.
Methode 4: | |
a) Oxaalzuur (gif) | 2 dl |
Water | 150 dl |
b) Natriumbisulfiet | 2 dl |
Water | 150 dl |
De hoed wordt eerst met zeepwater afgewassen (het band maakt men schoon met ammoniak en water).
Het oxaalzuur en het natriumbisulfiet worden apart in het water opgelost. Na het afwassen verzadigt men het stro goed met de oxaalzuuroplossing, laat iets drogen en brengt nu de sulfietoplossing op. De oplossingen laat men 2 tot 20 minuten inwerken en dan wast men alles weg met veel schoon water.
Arseenverbindingen
Lost men op in ammoniumsulfide, eventueel nabehandeling met ammoniak.
Asfalt- of Gilsonietvlekken
Maakt men eerst zacht door in te wrijven met warme vaseline of tetraline. Hierna lost men ze in een mengsel van benzol, tetrachloorkoolstof, trichloorethyleen en ethyleendichloride op.
Balsems
Lossen in ether, toluol of chloroform op.
Bier- en champagnevlekken
Behandelt men met een oplossing van 2 dl salmiak, 2 dl glycerine en 2 dl alcohol in 7 dl water en wast met schoon water na.
Bloedvlekken
Kan men verwijderen met natriumhydrosulfiet of trinatriumfosfaat en waterstofperoxyde. Ook kan men behandelen met water en ammoniak.
Cadmiumverbindingen
Lossen in een oplossing van cyaankalium (zwaar vergif) op. Met schoon water nawassen.
Cobaltverbindingen
Lossen ook in cyaankalium op (zwaar vergif). Naspoelen met schoon water.
Eigeelvlekken
Maakt men met glycerine zacht en lost de vlekken dan in alcoholische zeepoplossing op.
Eiwitvlekken
Behandelt men gedurende enige uren met een oplossing van 25 dl pepsine en 50 dl zoutzuur in 100 dl water bij 45° C.
Fruitvlekken
Lost men op door er met kracht kokend water tegen te spuiten, eventueel onder toevoeging van iets waterstofperoxyde.
Gebrande suiker
Lost in een mengsel van 10 dl glycerine, 10 dl water en 20 dl isopropylalcohol op.
Grasvlekken
Lossen in alcohol, chloroform of 2-pcts zinkchloride-oplossing op.
Hennavlekken
Verwijdert men met 10-pcts waterstofperoxyde 20 dl, salmiak 4 dl en water 20 dl.
Inktvlekken
Worden eerst met waterstofperoxyde ingewreven en dan in de heten wasem van een ketel met kokend water gehouden tot de vlekken geel worden. Eventueel wordt de bewerking herhaald. Hierna wrijft men de vlekken met een oplossing van zuringzout of oxaalzuur in (gevaarlijk, vergif).
Jodium
Lost men in een 10-pcts joodkaliumoplossing op, behandelt de vlek dan met een 10-pcts natriumthiosulfaatoplossing en wast met schoon water uit.
Kaarsvet
Wordt met spek en benzol opgelost.
Kopervlekken
Lossen in een warme 25-pcts joodkaliumoplossing op.
Kwikverbindingen
Lost men in een 1O-pcts cyaankaliumoplossing (zwaar vergif) op en spoelt met water schoon.
Levertraanvlekken
Verwijdert men met zeep in amylacetaat opgelost.
Loodverbindingen
Zet men met joodtinctuur in jodiden om en droogt ze. Hierna lost men de jodidevlekken met een sterke kaliumjodide-oplossing op.
Mangaanverbindingen
Lost men op met een 10-pcts ammoniumsulfaatoplossing. Hierna volgt verdund zoutzuur, tenslotte schoon water.
Meeldauw
Verwijdert men met Eau de Javelle (bleekwater), niet uit zijde of wol.
Melkvlekken
Behandelt men eerst met ether of ethyleendichloride en hierna met een warme boraxoplossing.
Mercuro-chroomvlekken
Kookt men eerst 3/4 uur met zeepwater, dan behandelt men ze met benzaldehyde en tenslotte met 25-pcts zoutzuur en wast met schoon water goed na.
Nicotinevlekken op de huid
Behandelt men met een oplossing van:
Natriumsulfiet | 25 dl |
Water | 100 dl |
Zoutzuur | 2 dl |
of met: | |
10-pcts waterstofperoxyde | 10 dl |
Salmiak | 1 dl |
Alcohol | 5 dl |
Nitrolakvlekken
Lossen in een mengsel van amylacetaat en aceton op.
Olie- en vetvlekken
Lossen geheel op in een mengsel van 1 dl glycololeaat, 2 dl hexaline en 1 dl tetrachloorkoolstof. Hierna wordt met een oplosmiddel voor vet uitgewassen.
Parfum
Wordt met alcohol uitgewassen.
Picrinezuurvlekken
Lossen in een 20-pcts natriumsulfaatoplossing op. Hierna uitwassen met water en zeep.
Schimmelvlekken
Worden met een oplossing van 3-pcts waterstofperoxyde en een oplossing van 4 dl salmiak, 10 dl alcohol in 70 dl water verwijderd.
Schoensmeervlekken
Lossen in benzol op.
Urinevlekken
verwijdert men met een 10-pcts citroenzuuroplossing. Nawassen met heet water.
Verf-en lakvlekken
Lost men met tetrachloorkoolstof en benzol, amyl- of butylacetaat op. Niet toe te passen bij kunstzijde; hiervoor neemt men 2 delen tetrachloorkoolstof, 2 delen alcohol en 1 deel oliezuur.
Vetvlekken
Lossen in ether of zeep en alcohol op, verder zuivere benzine en zeep, trichlooraethyleen of amylacetaat.
Watervlekken
Wrijft men weg met een 5-pcts paraffineolie-oplossing in toluol.
IJzerzouten
Verwijdert men met een 8-pcts natriumhydrosulfietoplossing.
Zilvervlekken
Eerst behandelen met een oplossing van joodkalium, dan met kristallen van natriumthiosulfaat.
Zweetvlekken
Lossen op in zeepwater en waterstofperoxyde.
Vaak is het niet mogelijk te bepalen waaruit de vlek eigenlijk bestaat en dan moet men eenvoudig probeeren welke chemicaliën op de vlek inwerken. Bij beton moet men alle zuren en stoffen, die eventueel zuur af kunnen scheiden, zorgvuldig vermijden daar beton ook door zeer zwakke zuren aangetast wordt.
Gewoonlijk is het kleurende bestanddeel tot een zekere diepte in het beton binnengedrongen. Het is duidelijk, dat men een dergelijke vlek niet eenvoudig kan wegwassen. Hiertoe is het nodig het reageerende materiaal zeer lang in te laten werken. Een zeer geschikte methode is dan de werkzame stof met een vulmiddel te mengen tot een plastische pasta en deze pasta dan in een dikke laag op de vlek aan te brengen. Gewoonlijk brengt men dan nog een soort verband aan, bestaande uit een paar lagen dun katoen, om de pasta op zijn plaats te houden. Ook kan men katoen met de oplossing drenken en dan in enige lagen op de vlek leggen.
Sommige vlekken kan men verwijderen of beter onzichtbaar maken door de gekleurde stof in een ongekleurde verbinding om te zetten, andere vlekken als bv. vetvlekken, moeten opgelost worden. Hier moet men er dus voor zorgen, dat het oplosmiddel niet kan verdampen, waartoe men met ondoorlaatbaar weefsel bedekt.
IJzervlekken moet men reduceren. Men moet er natuurlijk voor zorgen, dat er geen lucht bij kan komen waardoor het ijzer weer geoxydeerd wordt. Opgelost wordt dan met citroenzuurnatrium.
Bij het gebruik van chemicaliën voor het verwijderen van vlekken moet men zeer voorzichtig zijn. Soms ontstaan hierdoor nieuwe vlekken, die nog veel moeilijker te verwijderen zijn. Dit is bv. het geval met natriumhydrosulfiet (Na2S2O4), dat bij ijzervlekken soms aanbevolen wordt. In enkele gevallen ontstaat een zwarte vlek die bijna niet te verwijderen is. De vlek bestaat waarschijnlijk uit ijzersulfide.
In de meeste gevallen is het uiterst moeilijk de aard van de vlekken te bepalen. IJzervlekken zijn gewoonlijk geel tot bruin en gelijken in kleur op ijzerroest. Olievlekken kunnen op den duur ook bruin worden en zijn dan zeer moeilijk te determineren. Vlekken van koper en brons zijn dikwijls gedeeltelijk groenachtig, soms ook geheel bruin. Ook is het mogelijk dat het koperzout zich met de ijzerzouten uit het beton chemisch omzet. Stenen trapleuningen en dergelijke worden door het dagelijks gebruik dikwijls door en door vet en vuil. Hout kan door te hoge temperatuur bruin worden. In dergelijke gevallen is het vordeeliger het oude vuile en verkleurde materiaal door nieuw te vervangen.
Donkere ijzervlekken worden eerst met natriumcitraat behandeld. Men wrijft de vlek met de bovengenoemde oplossing 10 tot 15 minuten goed in. Hierna strooit men, wanneer het oppervlak horizontaal is, een dunne laag fijne natriumhydrosulfiet-kristallen op de vlek, bevochtigt met iets water en brengt dan een dikke pasta van krijtwit in water er op. Wanneer het oppervlak verticaal is, neemt men de krijtwitpasta op een troffel, strooit hierop het natriumhydrosulfietpoeder, bevochtigt met water en drukt nu de pasta op de ijzervlek. Ongeveer na een uur moet men de massa wegnemen. Indien de vlek dan nog niet verdwenen is, moet de bewerking herhaald worden. Wanneer de vlek verdwenen is wordt de plaats met citraatoplossing nabehandeld.
Tegenwoordig bestaan vele inkten, vooral de niet blauwe soorten, uit een gewone oplossing van anilinekleurstof in water. Gewoonlijk kan men vlekken van deze soorten inkt ook op de hierboven beschreven wijze met natriumperboraat verwijderen. Gelukt dit niet, dan neemt men ammoniak of tenslotte bleekwater (eau de Javelle). Inkt, die met Berlijnsch blauw gemaakt werd, kan men met tamelijk sterke ammoniak verwijderen. Vlekken van zg. onuitwisbare inkt kunnen soms verwijderd worden met een afwisselende behandeling met chloorkalkbrij en ammoniak.
Een zeer werkzame oplossing, die ook voor vele andere vlekken gebruikt kan worden, is een mengsel van trinatriumfosfaat en bleekwater. Men maakt de oplossing door 1 kg trinatriumfosfaat in 4 l water op te lossen en met een dunne chloorkalkbrij te mengen, die 350 g chloorkalk bevat. Het gevormde onoplosbare calciumfosfaat laat men rustig bezinken en roert de bovenstaande oplossing met talcum tot een pap aan. De oplossing mag niet met metaal in aanraking komen, moet dus in geëmailleerde of stenen potten gemaakt worden.
In bijna alle gevallen zal men na het verwijderen van de vlekken een matte plek overhouden. Door slijpen en polijsten kan men den glans weer juist zo sterk maken als die van de omgeving. Als slijpmiddel neemt men fijn carborundum of amaril. Men polijst dan met Weense kalk.
Oxaalzuur (gif) | 1 dl |
Kiezelgoer | 6 dl |
Arabische gom | ½ dl |
Katoenpitolie | 1 dl |
Men mengt de gom met de dubbele hoeveelheid water en laat dit enige dagen staan tot de gom opgelost is. Hiernaast lost men het oxaalzuur in zo weinig mogelijk water op. Nu mengt men de beide oplossingen, voegt het kiezelgeer toe, tenslotte de olie en roert tot alles goed gelijkmatig gemengd is. Men voegt zo veel water toe als nodig is.
Het poeder wordt iets vochtig gemaakt en men wrijft zolang tot de bruine vlekken geheel verdwenen zijn. De nicotinevlekken zijn na één behandeling gewoonlijk weg. Hierna wast men de handen zorgvuldig met warm water en zeep.
Alcohol, gedenatureerd | 10 dl |
Ethylacetaat | 20 dl |
Butylacetaat | 20 dl |
Toluol of benzol | 20 dl |
Tetrachloorkoolstof | 30 dl |
Xylol | 140 dl |
Trichloorethyleen | 47 dl |
Ethyleendichloride | 61 dl |
Oliezuur | 40 dl |
Gesulfoneerde ricinusolie | 24 dl |
Isopropylalcohol | 33 dl |
Triaethanolamine | 16 dl |
Ammoniumsulfide-oplossing | 5 dl |
Water | 95 dl | en |
Oxaalzuur | 5 dl |
Water | 95 dl |
Het deel van de stof waarin zich de vlekken bevinden wordt afwisselend in de eerste en in de tweede oplossing gedompeld, waarbij telkens met schoon water uitgewassen wordt.
Natriummetasilicaat | 10 dl |
Gecalcineerde soda | 20 dl |
Trinatriumfosfaat | 25 dl |
Op deze website zijn delen van de boeken: Mengen en Roeren uit de jaren 30 opgenomen met een schat aan informatie.
Wij onthouden ons van iedere verantwoordelijkheid, met betrekking tot fouten in de informatie, eventuele schadelijkheid van vermelde stoffen en eventuele schadelijke gevolgen van het werken met chemische stoffen of van het opvolgen van recepten op deze website. Wees voorzichtig met chemische stoffen. Lees! |
|
copyright © 2024 -
vindikhier.nl - all rights reserved |