Glas en glasachtige materialen
Glassoorten
Er zijn meer glassoorten dan je bedenken kunt. Sommige soorten glas zijn in onbruik geraakt, met andere soorten kom je dagelijks in aanraking. Glas gedraagt zich als een vaste stof, maar is eigenlijk een gestolde vloeistof. Dat is soms te zien aan een oud vensterglas, dat door de jaren heen, langzaam is uitgezakt. Je ziet dan dat het beeld vervormd, als je er door heen kijkt.
Anders gezegd: glas moeten we als een onderkoelde vloeistof opvatten, waarvan de taaiheid zo groot geworden is, dat ze de indruk maakt van een vaste stof. Een uitzondering hierop is bergkristal, welzeker een vaste stof, met een molecuulstructuur dat door de jaren heen is gevormd.
Glas etsen met houtlijm
In dit oude ambachtelijke recept wordt gebruikt gemaakt van ouderwetse, in water oplosbare, houtlijm.
Men maakt eerst een gewone lijmoplossing door houtlijm een nacht in water te weken en dan in een waterbad op te lossen. Nu voegt men op 100 dl droge lijm 6 dl aluin toe en voegt eventueel nog zo veel water toe tot de lijm ongeveer zo dik is als gewone stroop.
Deze lijmoplossing strijkt men nu met een penseel op het glas; dit kan met behulp van een schabloon volgens een bepaalde tekening geschieden. Na een half uur brengt men nog eens een laag lijm op, zodat men een gladde gelijkmatige laag verkregen heeft. Men laat het glas nu in een warm vertrek gedurende 24 uur drogen, tot de lijm hard genoeg is. Dan plaatst men het glas in een droogkamer of droogkast, die op 40° C verwarmd wordt. De lijm springt nu van het glas af en neemt het oppervlak van het glas mee. Dit geschiedt volgens kristalachtige figuren. Het glas wordt nu met warm water afgewassen en gedroogd.
Glas etsen met waterglas
Zeer eenvoudig kan men glas merken met een waterglasoplossing van 40° Bé. Na het drogen hecht het vrij goed en na enige weken kan men het ingedroogde waterglas verwijderen, daar het dan het glas aangevreten en dus geëtst heeft.
Glas solderen
Ja, je leest het goed! Glas kun je solderen. Voorwaarde is wel, dat je het glas zeer goed hebt ontvet. Maar eigenlijk spreekt dat voor zichzelf bij soldeerverbindingen.
Voor het solderen gebruik je een legering van tin met aluminium, zink of koper. Deze legeringen hechten goed aan heet glas. Het glas wordt goed heet gemaakt en men wrijft het soldeer op de verhitte delen. Het soldeer kan met een rolletje papier of met aluminium gelijkmatig verdeeld worden. Hierna drukt men de te lassen delen aan elkaar en laat het geheel afkoelen. De samenstelling van glassoldeer zie je in de tabel hieronder.