Smeermiddelen

Boorolie-emulsies

Daar tegenwoordig boorolie algemeen bij het draaien en frezen gebruikt wordt en dus steeds iets van deze olie op het werktuig achterblijft, is het noodzakelijk, dat boorolie. die voor deze doeleinden gebruikt wordt, geen stoffen bevat, die het roesten bevorderen. De vroeger veel gebruikte boorolie met ammoniak als emulgator deugt hiervoor in het geheel niet, daar de ammoniakzeep het roesten bevordert. Daar de emulsie hier rondgepompt wordt en dus telkens op nieuw gebruikt wordt, moet de stabiliteit van de emulsie bijzonder goed zijn. In het algemeen komt men dan met de gewone zeep als emulgator niet meer uit. Het toevoegen van methylhexaline aan de zeep maakt de emulsie zeer stabiel. De enigszins onaangename reuk is voor de werkplaats geen bezwaar, de prijs is echter vrij hoog.

Een boorolie, die werkelijk aan alle eisen voldoet, kan men met triethanolamine maken. Hier wordt dus het toegevoegde vetzuur niet met loog verzeept doch met triethanolamine. een sterk alkalische organische stof. Deze zepen zijn geheel reukeloos en nemen grote hoeveelheden olie op tot een zeer stabiele emulsie.

Men mengt hiertoe de smeerolie met ongeveer 10 % oliezuur en neutraliseert nu het oliezuur met triethanelamine. waartoe ongeveer 5 % nodig is. Hierbij kan men smeerolie met een zeer goed smerend vermogen nemen, die met andere middelen slechts heel moeilijk geëmulgeerd kan worden.

Verder worden deze oliën ook nog in de textielindustrie toegepast. Spatten van gewone olie zijn moeilijk te verwijderen, terwijl spatten van de oplosbare olie met water uitgewassen kunnen worden. Wanneer smeervet verlangd wordt, mengt men ongeveer 20 % water met de boorolie. Men kan oplosbare vetten ook maken door de olie met 10 % stearinezuur te mengen en dan met een gelijke hoeveelheid van een 4-pcts waterige oplossing van triethanolamine te verzepen.

Bleken van palmolie

De olie wordt tot 90℃ verhit en met 0,01 % cobaltresinaat gemengd. Hierna blaast men zolang (ongeveer 2 uur) lucht door het vet tot het voldoende gebleekt is.

Dikke olie

De viscositeit, dus de dikvloeibaarheid van dierlijke, plantaardige en minerale oliën kan men verhoogen door hierin 7 tot 10 % ethylcellulose op te lossen. Verder gebruikt men voor dit doel de palmitaten en stearaten van aluminium.

Turkse roodolie

Voor het fabriceren van gesulfoneerde olie heeft men in de eerste plaats een met lood bekleed reservoir nodig met een roerapparaat en koelbuizen. Verder moet aan de bodem een kraan aangebracht zijn om de vloeistoffen af te kunnen tappen. Door de koelbuizen laat men, indien nodig, koud water stroomen. in de zomer moet men eventueel een ijsmachine aansluiten.

Een tweede tank dient voor het bewaren van de afgewerkte zuren. Het gebruikte zwavelzuur kan of in mandflessen bewaard worden of het wordt in een eveneens met lood beklede tank afgetapt.

Men doet nu ricinusolie in de tank, tot ongeveer een derde deel van de inhoud. In een zeer dunne straal giet men nu 20 % van het gewicht aan ricinusolie zwavelzuur van 98 % in de olie. Men moet zeer sterk roeren en door koelen moet men er voor zorgen, dat de temperatuur niet boven 38℃ komt. Nadat al het zuur toegevoegd is laat men het roerwerk nog een half uur lopen. Hierna blijft het mengsel 24 uur rustig staan.

De volgende dag voegt men nu eenzelfde volume water bij de olie, roert goed door en laat het mengsel weer 24 uur staan. In deze tijd scheidt de vloeistof zich nu in twee lagen, de onderste bevat de overmaat zuur, de bovenste laag is de olie. De zuuroplossing tapt men nu af en wast de olie een keer met 15 tot 20-pcts zoutoplossing. De olie wordt tenslotte met ammoniak of met natronloog van 24° Bé zover geneutraliseerd tot de olie geheel helder is.